Улсын Их Хурлын 2023 оны намрын ээлжит чуулганы өнөөдрийн (2024.01.11) үдээс өмнөх нэгдсэн хуралдаан 10 цаг 06 минутад гишүүдийн 52.8 хувийн ирцтэйгээр эхэлж, 18 асуудал хэлэлцэхээр танилцуулав. Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны “Хууль санаачлагч төслөө татан авах журам” гэсэн 20 дугаар зүйлийн 20.3-т “Энэ хуулийн 20.1, 20.2-т заасны дагуу хууль, тогтоолын төслөө татан авах тохиолдолд тухайн төсөл нь хэлэлцүүлгийн аль шатанд байгаагаас үл хамааран хууль санаачлагч хууль, тогтоолын төслөө татан авах үндэслэлээ тусгасан албан бичгийг Улсын Их Хуралд ирүүлэх бөгөөд Улсын Их Хурлын дарга нэгдсэн хуралдаанд энэ тухай танилцуулснаар хууль санаачлагч хууль, тогтоолын төслөө татан авсанд тооцно” гэж заасан байдаг. Улсын Их Хурлын гишүүн Ч.Ундрам, П.Анужин, Т.Аубакир, Б.Саранчимэг, Ц.Туваан Т.Энхтүвшин, Ш.Адьшаа нар 2023 оны 03 дугаар сарын 16-ны өдөр Органик бүтээгдэхүүний тухай хуулийн төслийг өргөн мэдүүлсэн. ТУс хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн Хувь хүний орлогын албан татварын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Төрийн болон орон нутгийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийг татан авах тухай албан бичгийг Улсын Их Хурлын гишүүн Ч.Ундрамаас ирүүлснийг Г.Занданшатар дарга нэгдсэн хуралдаанд танилцуулаад, дээрх хуулийн төслүүдийг татан авсанд тооцов.

УИХ дахь АН-ын бүлэг завсарлага авч, хуулийн төслүүдийг анхны хэлэлцүүлэгт шилжүүлэв

Эхлээд Хөрөнгө оруулалтын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийн хэлэлцэх, эсэх хэлэлцүүлгийг үргэлжлүүлсэн юм. 2024 оны 01 дүгээр сарын 05-ны өдрийн нэгдсэн хуралдаанаар хуулийн төслүүдийн хэлэлцэх, эсэхийг шийдвэрлэх үеэр санал хураалтыг хойшлуулсан юм. Өнөөдрийн нэгдсэн хуралдаанаар дээрх хуулийн төслүүдийг үзэл баримтлалын хүрээнд хэлэлцэхийг дэмжих эсэхээр санал хураалт явуулахаар товлосон ч Монгол Улсын эрх ашигт нийцсэн хуулийг батлах шаардлагатай хэмээгээд Улсын Их Хурал дахь АН-ын бүлэг завсарлага хүсэв.

Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар “Хөрөнгө оруулалтын тухай хуулийн төсөл чухал. Төлбөрийн тэнцлийг сайжруулах, өрсөлдөөнийг нэмэгдүүлэх, технологи нэвтрүүлэх, эдийн засгийн өрсөлдөх чадварыг сайжруулах, ажилгүйдлийг бууруулах гээд олон талын ач холбогдолтой. Гэвч төслийн талаар маргаж, мэтгэлцэж, Улсын Их Хурлын гишүүд төдийгүй Засгийн газрын гишүүд зөрүүтэй байр суурьтай байна. Тиймээс сайн хэлэлцэж, ард иргэдэд зөв мэдээлэл, ойлголтыг өгөх нь зүйтэй” гээд ажлын 3 хоногийн завсарлага өглөө.  

Дараа нь Иргэний нисэхийн тухай хууль /Шинэчилсэн найруулга/-д өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэх эсэхийг шийдвэрлэв. Хуулийн төсөл санаачлагчийн илтгэлийг Улсын Их Хурлын гишүүн, Засгийн газрын гишүүн, Зам, тээврийн хөгжлийн сайд С.Бямбацогт, Эдийн засгийн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг Улсын Их Хурлын гишүүн М.Оюунчимэг тус тус танилцуулсан.

Улсын Их Хурал 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуралдаанаараа Иргэний нисэхийн тухай хууль /шинэчилсэн найруулга/-ийг баталсан юм. Иргэний нисэхийн тухай хууль /шинэчилсэн найруулга/-ийн 9 дүгээр зүйлийн 9.1-д “Иргэний нисэхийн асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага нь иргэний нисэхийн аюулгүй байдал, аюулгүйн хамгаалалтын хяналт, зохицуулалтыг хэрэгжүүлэх үүрэг бүхий Засгийн газрын тохируулагч агентлаг байна” гэж заасан. Одоогийн хүчин төгөлдөр үйлчилж буй Иргэний нисэхийн тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.1-д “Иргэний нисэхийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллага нь Монгол Улсын иргэний нисэхийн үйл ажиллагаанд мэргэжлийн хяналт, зохицуулалтыг хэрэгжүүлэх үүрэг бүхий Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг мөн” гэж хуульчилсан бөгөөд шинэчилсэн найруулгаар “Засгийн газрын тохируулагч агентлаг” болгон өөрчилсөн.

Гэвч Монгол Улсын 2024 оны төсвийн тухай хуульд Монгол Улсын төсөвт 2024 оны төвлөрүүлэх орлого, зарлагын бүрэлдэхүүнд Засгийн газрын тохируулагч агентлаг “Иргэний нисэхийн ерөнхий газар”-ыг өөрчлөн байгуулах асуудал тусгагдаагүй юм байна. Иймд дээрх агентлаг нь 2024 онд байгуулагдахгүй болсонтой холбогдуулан Иргэний нисэхийн тухай хуулийн хүчин төгөлдөр болох хугацааг “2024 оны 01 дүгээр сарын 01-ний” гэснийг “2025 оны 01 дүгээр сарын 01-ний” гэж тус тус өөрчлөхөөр холбогдох хуулийн төслийг боловсруулсан байна.

Эдийн засгийн байнгын хороо 2024 оны 01 дүгээр сарын 10-ны өдрийн хуралдаанаараа төслийг хэлэлцээд, хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх нь чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлэхийг дэмжсэн болохыг М.Оюунчимэг гишүүн танилцуулав. 

Төсөл санаачлагчийн илтгэл, Байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Бат-Эрдэнэ асуулт асууж, С.Бямбацогт сайдаас хариулт авав. Төслийн үзэл баримтлалтай холбогдуулан гишүүд үг хэлэх шаардлагагүй хэмээн үзсэн тул санал хураалт явуулав. Чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оролцсон Улсын Их Хурлын 47 гишүүний 65.3 хувь Иргэний нисэхийн тухай хууль /Шинэчилсэн найруулга/-д өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэхийг дэмжсэн тул анхны хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Эдийн засгийн байнгын хороонд шилжүүллээ.

Төмөр замын тээврийн тухай хуульд /Шинэчилсэн найруулга/-д өөрчлөлт оруулах тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэхийг шийдвэрлэхээр нэгдсэн хуралдаан үргэлжлэв. Хуулийн төслийн үзэл баримтлалын талаар Улсын Их Хурлын гишүүн, Засгийн газрын гишүүн, Зам, тээврийн хөгжлийн сайд С.Бямбацогт, Эдийн засгийн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг Улсын Их Хурлын гишүүн М.Оюунчимэг танилцуулав.

Улсын Их Хурал 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуралдаанаараа Төмөр замын тээврийн тухай хуульд /Шинэчилсэн найруулга/-д өөрчлөлт оруулах тухай болон Төмөр замын тээврийн тухай хууль /Шинэчилсэн найруулга/-ийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулиудыг баталсан. Төмөр замын тээврийн тухай хуулийн 10 дугаар зүйлийн 10.1-д “Төмөр замын тээврийн асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага нь төмөр замын тээврийн үйл ажиллагаатай холбоотой хяналт, зохицуулалтыг хэрэгжүүлэх чиг үүрэг бүхий Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг байна” гэж заасан. Уг агентлаг нь төмөр замын тээвэрлэлтийн үйл ажиллагаанд суурь бүтэц эзэмшигчийн хооронд, суурь бүтэц эзэмшигч болон тээвэрлэгчийн хооронд үүсэх харилцааг зохицуулах, галт тэрэгний хөдөлгөөнийг захирамжлан зохион байгуулах чиг үүрэгтэй төрийн захиргааны байгууллага гэдгийг тэрбээр тодотгов. Гэвч Монгол Улсын 2024 оны төсвийн тухай хуульд Монгол Улсын төсөвт 2024 оны төвлөрүүлэх орлого, зарлагын бүрэлдэхүүнд Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг “Төмөр замын газар” байгуулах асуудал тусгагдаагүй аж.

Иймд дээрх агентлаг нь 2024 онд байгуулагдахгүй болсон тул Төмөр замын тээврийн тухай хуулийн хүчин төгөлдөр болох хугацааг “2024 оны 01 дүгээр сарын 01-ний” гэснийг “2025 оны 01 дүгээр сарын 01-ний” гэж, Төмөр замын тээврийн тухай хууль /шинэчилсэн найруулга/-ийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуулийн 1 дүгээр зүйлийн "2023 оны 12 дугаар сарын 31-ний" гэснийг "2024 оны 12 дугаар сарын 31-ний" гэж, 5 дугаар зүйлийн  "2024 оны" гэснийг "2025 оны" гэж тус тус өөрчлөхөөр төслийг боловсруулсан байна.

Эдийн засгийн байнгын хороо 2024 оны 01 дүгээр сарын 10-ны өдрийн хуралдаанаараа дээрх хуулийн төслийг хэлэлцээд, хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх нь чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлэхийг дэмжсэн байна.

Төсөл санаачлагчийн илтгэл, Эдийн засгийн байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Бат-Эрдэнэ, Г.Дамдинням нар асуулт асууж, Зам, тээврийн хөгжлийн сайдаас хариулт авав. Үргэлжлүүлэн Төмөр замын тээврийн тухай хуульд /Шинэчилсэн найруулга/-д өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг үзэл баримтлалын хүрээнд хэлэлцэхийг дэмжих томьёоллоор санал хураалт явуулахад нэгдсэн хуралдаанд оролцсон 48 гишүүний 62.5 хувь нь дэмжив. Иймд анхны хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Эдийн засгийн байнгын хороонд шилжүүллээ.

Санхүүгийн хэлэлцээр соёрхон батлах тухай хуулийн төслүүдийг баталлаа

“Онцгой байдлын ерөнхий газарт гал унтраах тусгай зориулалтын машин нийлүүлэх төсөл”-ийг хэрэгжүүлэх Монгол Улсын Засгийн газар, Бүгд Найрамдах Франц Улсын Засгийн газар хоорондын Санхүүгийн хэлэлцээрийг соёрхон батлах тухай хуулийн төслийг нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэв. Хуулийн төслийн талаар Улсын Их Хурлын гишүүн, Засгийн газрын гишүүн, Монгол Улсын Шадар сайд С.Амарсайхан, Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг Улсын Их Хурлын гишүүн Г.Амартүвшин тус тус танилцуулсан.

Монгол Улсын Засгийн газар Бүгд Найрамдах Франц Улсын Засгийн газар хооронд 2019 онд байгуулсан “Санхүүгийн хэлэлцээр”-ийн хүрээнд “Онцгой байдлын байгууллагад Агаараас эрэн хайх, аврах анги байгуулах, нисдэг тэрэг нийлүүлэх, гал унтраах тусгай зориулалтын автомашин нийлүүлэх төсөл”-ийг амжилттай хэрэгжүүлжээ.

Төслийн хүрээнд 42 гал унтраах тусгай зориулалтын автомашин нийлүүлсэн бөгөөд 2023 оны 12 дугаар сарын байдлаар 2343 удаагийн дуудлагаар үүрэг гүйцэтгэж, 1699 хүний амь нас, аюулгүй байдлыг, 357.8 тэрбум төгрөгийн үнэ бүхий эд хөрөнгийг авран хамгаалсан байна. Засгийн газраас энэ төслийн хэрэгцээ шаардлага, ач холбогдлыг харгалзан дараагийн шатны төслийг хэрэгжүүлэхээр шийдвэрлэж, гэрээ байгуулах санал, гэрээний төслийг урьдчилан Улсын Их Хурлын Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын болон Төсвийн байнгын хороо, Эдийн засгийн байнгын хорооны хуралдаанаар хэлэлцүүлж, зөвшилцсөн.

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн Бүгд Найрамдах Франц Улсад хийсэн төрийн айлчлалын үеэр “Онцгой байдлын ерөнхий газарт гал унтраах тусгай зориулалтын машин нийлүүлэх төсөл”-ийг хэрэгжүүлэх Санхүүгийн хэлэлцээрт Монгол Улсын Сангийн сайд Б.Жавхлан, Бүгд Найрамдах Франц Улсын Жижиг, дунд үйлдвэр, худалдаа, аялал жуулчлалын асуудал эрхэлсэн сайд Оливия Грегуар нар 2023 оны 10 дугаар сарын 13-ны өдөр Парис хотноо гарын үсэг зуржээ. Энэ хэлэлцээрийн дагуу жилийн 0.282 хувийн хүүтэй, 20 жилийн хугацаатай, 13.3 сая евротой тэнцэх хэмжээний нэн хөнгөлөлттэй зээл авна хэмээн Шадар сайд танилцуулав.

Төслийн хоёрдугаар шатыг хэрэгжүүлснээр хэт хүйтний болон давчуу орчин нөхцөлд ажиллах чадвартай хөөсөөр гал түймэр унтраах болон 32, 42 метр хүртэлх өндөрт ажиллах 18 нэгж гал түймэр унтраах тусгай зориулалтын автомашин нийлүүлэх юм байна. Эдгээр автомашинуудыг авснаар онцгой байдлын байгууллагад ашиглаж байгаа гал түймэр унтраах автомашин, техник, тоног төхөөрөмжийн хүчин чадал нэмэгдэж ялангуяа газрын тосны бүтээгдэхүүн хадгалах агуулах, шатахуун түгээх станц, томоохон хэмжээний худалдааны төвд гарсан гал түймрийг түргэн шуурхай унтраах чадавх сайжирна хэмээн үзэж байгаа аж.

Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хороо 2024 оны 01 дүгээр сарын 10-ны өдрийн хуралдаанаараа хэлэлцээд, хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх нь чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлэхийг дэмжсэн байна.

Төсөл санаачлагчийн илтгэл, Байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Өнөрболор, Г.Ганболд, Ц.Мөнх-Оргил нар асуулт асууж, ажлын хэсгээс хариулт, мэдээлэл авсан юм. Онцгой байдлын байгууллагын техникийн шинэчлэлийг дэмжиж байгаа бөгөөд тус байгууллагын дэд бүтцийг бэхжүүлэхийн чухлыг Д.Өнөрболор гишүүн тайлбарлаад тусгай зориулалтын дронтой болох, 2023 онд нийслэлийн хэмжээнд БНСУ-аас авах гал унтраах тусгай зориулалтын автомашины нийлүүлэлтийн талаар тодрууллаа. Онцгой байдлын байгууллагын гал унтраах тусгай зориулалтын автомашины хангалт улсын хэмжээнд 59 хувь, нийслэлийн хэмжээнд 55 хувьтай байгааг ажлын хэсгээс мэдээллээд “Ашиглалтын хэрэгцээ, шаардлага, нөхцөлөөс үүдэн парк шинэчлэл хийж байх шаардлагатай байдаг. Улсын хэмжээнд гал унтраах анги, нэгжтэй 30 сум бий. Аймгийн төвөөс алслагдсан сумдад хүрч ажиллахад төвөгтэй. Нийслэлийн хувьд хот төлөвлөлт, замын түгжрэлд орох тэргүүтэй цаг хугацаа алдах асуудал үүсдэг. Тиймээс хүн амын төвлөрөлтэй суурин газруудад онцгой байдлын байгууллагын хүн эрэх хайх, аврах анги, нэгж байгуулах, орон тоо нэмэх, техник, тоног төхөөрөмжийн хангалтыг шийдвэрлэх хэрэгцээ бий” гэлээ. Нисгэгчгүй тоног төхөөрөмж буюу тусгай зориулалтын дронтой болох чиглэлээр тодорхой санаачилгууд гарган, ажиллаж байгаа талаар мэдээлэл өгсөн.

Зээлийн хүрээнд нийлүүлэгдэж байгаа төхөөрөмжийн чанарын талаар Г.Ганболд гишүүн тодруулж, сонголтыг манай талаас хийсэн эсэхийг лавлав. Нийслэлийн хэмжээнд байгаа өндөр барилгуудад гал түймэр гарах тохиолдолд аврах ажиллагаа явуулах, 42 метрээс илүү урт сунах шат бүхий түймэр унтраах техник сонгох боломж бий эсэхийг асуулаа. Төслийн хүрээнд Францын автомашин үйлдвэрлэгч “Рено”-гийн шинэ, гал унтраах тусгай зориулалтын автомашинуудыг зах зээлийн ханшаас 200-300 мянган ам.доллароор хямдаар нийлүүлж байгаа аж. Харин гал унтраах хөөс нь дундаж үнэтэй гэдэг мэдээллийг ажлын хэсгээс өгсөн. Нийслэлд 9 давхараас дээш өндөртэй 198 барилга байгаа бөгөөд төслөөр авах 42 метрийн урт шаттай гал унтраах машинаар 12-15 хүртэлх давхар барилгад гал түймэр унтраах боломжтой гэв. Үүнээс урт шаттай, хүчин чадал өндөртэй тусгай зориулалтын автомашиныг 2 улсад л үйлдвэрлэдэг, ашиглах тохиолдолд тусгай орон зай шаарддаг болохыг тайлбарласан. Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Мөнх-Оргил, онцгой байдлын байгууллага ямар нэг тусламж, ажиллагаа явуулах үед хот төлөвлөлтөөс үүдэн үүсдэг асуудлуудыг шийдвэрлэх чиглэлээр нийслэлийн удирдлагуудтай хамтран ажиллах саналыг хэлж байв. Түүнчлэн онцгой байгууллагын үйл ажиллагаанд хэрэглэх тусгай зориулалтын техник, тоног төхөөрөмжийг тухайлсан үйлдвэрлэгчээс авахаар Засгийн газрын түвшинд урт хугацааны гэрээ байгуулан ажиллах бодлогын шийдэл гаргах, улмаар нэгдсэн байдлаар шийдвэрлэх шаардлагын талаар хэллээ.

Улсын Их Хурлын гишүүд асууж, хариулт авсаны дараа хуулийн төслийг соёрхон батлах санал хураалт явуулахад нэгдсэн хуралдаанд оролцсон 51 гишүүний 78.4 хувь нь дэмжиж, “Онцгой байдлын ерөнхий газарт гал унтраах тусгай зориулалтын машин нийлүүлэх төсөл”-ийг хэрэгжүүлэх Монгол Улсын Засгийн газар, Бүгд Найрамдах Франц Улсын Засгийн газар хоорондын Санхүүгийн хэлэлцээрийг соёрхон батлах тухай хуулийг баталлаа. Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар эцсийн найруулгыг хуралдаанд танилцуулсан юм.

Мөн хуралдаанаар “Онцгой байдлын ерөнхий газрын агаараас аврах ангид нэмэлт сургалт явуулах төсөл”-ийг хэрэгжүүлэх Монгол Улсын Засгийн газар, Бүгд Найрамдах Франц Улсын Засгийн газар хоорондын Санхүүгийн хэлэлцээрийг соёрхон батлах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэв.

Хуулийн төслийн талаар Улсын Их Хурлын гишүүн, Засгийн газрын гишүүн, Монгол Улсын Шадар сайд С.Амарсайхан, Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг Улсын Их Хурлын гишүүн Г.Амартүвшин нар чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулав.

Монгол Улсын Засгийн газар, Бүгд Найрамдах Франц Улсын Засгийн газар хооронд 2019 онд байгуулсан “Санхүүгийн хэлэлцээр”-ийн хүрээнд “Онцгой байдлын байгууллагад Агаараас эрэн хайх, аврах анги байгуулах, нисдэг тэрэг нийлүүлэх, гал унтраах тусгай зориулалтын автомашин нийлүүлэх төсөл”-ийг амжилттай хэрэгжүүлжээ. Төслийн хүрээнд дөрвөн нисдэг тэрэг нийлүүлсэн бөгөөд евро стандартын симулятор, засвар үйлчилгээний төв, оффис бүхий ангартай Агаараас эрэн хайх, аврах анги байгуулагдаж нисэгч, инженер техникийн ажилтнуудыг бэлтгэж буй аж.

Тус анги 2023 оны 12 дугаар сарын байдлаар нийт 94 удаагийн тусгай үүргийн нислэг үйлдэж, ослын улмаас бэртэж гэмтсэн, газраар тээвэрлэх боломжгүй нөхцөлд байсан 133 хүний амь насыг аварч, анхан шатны тусламж үйлчилгээг шуурхай үзүүлэн, дараагийн шатны эмнэлгийн байгууллагад хүргэжээ.

Монгол Улсын Засгийн газраас энэ төслийн хэрэгцээ шаардлага, ач холбогдлыг харгалзан дараагийн шатны төслийг хэрэгжүүлэхээр шийдвэрлэсний дагуу гэрээ байгуулах санал, гэрээний төслийг урьдчилан Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын болон Төсвийн байнгын хороо, Эдийн засгийн байнгын хорооны хуралдаанаар хэлэлцүүлж, зөвшилцсөн байна.

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн Бүгд Найрамдах Франц Улсад хийсэн төрийн айлчлалын үеэр “Онцгой байдлын ерөнхий газрын агаараас аврах ангид нэмэлт сургалт явуулах төсөл”-ийг хэрэгжүүлэх Санхүүгийн хэлэлцээрт Монгол Улсын Сангийн сайд Б.Жавхлан, Бүгд Найрамдах Франц Улсын Жижиг, дунд үйлдвэр, худалдаа, аялал жуулчлалын асуудал эрхэлсэн сайд Оливия Грегуар нар 2023 оны 10 дугаар сарын 13-ны өдөр Парис хотноо гарын үсэг зуржээ.

Энэ хэлэлцээрийн дагуу жилийн 0.282 хувийн хүүтэй, 20 жилийн хугацаатай, 24.7 сая евротой тэнцэх хэмжээний нэн хөнгөлөлттэй зээл авна хэмээн Шадар сайд танилцуулав.

Төслийн хоёрдугаар шатыг хэрэгжүүлснээр Монгол Улсын Онцгой байдлын байгууллагын нисгэгчид онцгой үүргийн нислэгийг өдөр, шөнийн цагт болон хүндрүүлсэн нөхцөлд бие даан гүйцэтгэх бүрэн чадвартай болж, инженер, техникийн ажилтнуудыг үргэлжлүүлэн сургаж, нисдэг тэрэгний сэлбэг хэрэгсэл нийлүүлэх, засвар үйлчилгээг хийх арга хэмжээг хэрэгжүүлэх аж.

Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хороо 2024 оны 01 дүгээр сарын 10-ны өдрийн хуралдаанаараа төслийг хэлэлцээд, хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх нь чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлэн, батлуулахыг дэмжсэн байна.

Төсөл санаачлагчийн илтгэл, Байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Цэрэнпунцаг орон нутаг дахь онцгой байдлын байгууллагуудын нэгжийг байгуулах талаар, Д.Өнөрболор гишүүн онцгой байдлын байгууллагуудын материаллаг баазыг бэхжүүлэх, дэвшилтэт техникийг үйл ажиллагаандаа ашиглах шаардлагын талаар тодруулсан бол Н.Ганибал гишүүн орон нутаг дахь түлш, шатахууны нийлүүлэлтийг нэмэгдүүлэхтэй холбоотой асуулт асууж, Шадар сайд болон ажлын хэсгээс хариулт авсан. Дараа нь Санхүүгийн хэлэлцээрийг соёрхон батлах тухай хуулийн төслийг эцэслэн батлах санал хураалт явуулахад чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оролцсон Улсын Их Хурлын 53 гишүүний 42 нь дэмжиж, батлав. Иймд Улсын Их Хурлын дарга хуулийн эцсийн найруулгын нэгдсэн хуралдаанд танилцууллаа.

Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийлээ

Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Цогтбаатар нарын 12 гишүүнээс 2022 оны 06 дугаар сарын 03-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн “Төрийн болон орон нутгийн өмчит хуулийн этгээдийг шинээр байгуулахыг түр хориглох, тэдгээрийн үр ашиг менежментийг сайжруулах тухай” болон Улсын Их Хурлын гишүүн О.Цогтгэрэлийн 2022 оны 12 дугаар сарын 13-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн “Аж ахуйн үйл ажиллагаанд оролцох төрийн оролцоог хязгаарлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолуудын нэгтгэсэн төслийн анхны хэлэлцүүлгээр чуулганы нэгдсэн хуралдаан үргэлжлэв. Эдийн засгийн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Батлут танилцуулав.

Эдийн засгийн байнгын хорооны 2023 оны 01 дүгээр сарын 10-ны өдрийн 02 тоот тогтоолоор Улсын Их Хурлын дээрх тогтоолын төслүүдийг нэгтгэн, хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийг Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Батлутаар ахлуулж, Улсын Их Хурлын гишүүн Н.Ганибал, ТДоржханд, С.Чинзориг, Б.Энхбаяр нарын бүрэлдэхүүнтэйгээр байгуулсан байна. Тус Байнгын хороо тогтоолын төслүүдийн анхны хэлэлцүүлгийг 2024 оны 01 дүгээр сарын 10-ны өдрийн хуралдаанаараа явуулжээ.

Байнгын хорооны хуралдаанаар төслийн анхны хэлэлцүүлгийг явуулах үед ажлын хэсгээс бэлтгэсэн зарчмын зөрүүтэй санал нэг бүрийг хэлэлцэн хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонхын саналаар дэмжсэн байна. Тухайлбал, “Монгол Улсын Засгийн газраас 2022 оны 05 дугаар сарын 04-ний өдөр Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлсэн Төрийн болон орон нутгийн өмчит компанийн тухай хуулийн төсөл батлагдах хүртэл хугацаанд төрийн болон орон нутгийн өмчит хуулийн этгээдийг шинээр үүсгэн байгуулах, өөрчлөн байгуулах замаар нэмж бий болгохыг түр хориглох” гэсэн зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллыг хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжсэн гэв. Мөн “Төрийн болон орон нутгийн өмчит хуулийн этгээдийн үйл ажиллагааны чиглэл, тухайн салбарын онцлог, хууль тогтоомжоор олгогдсон чиг үүрэг зэрэг хүчин зүйлүүдийг харгалзан оновчтой ангилах, ангилал бүрд нийцсэн зохистой өмчлөл, сайн засаглал, санхүүгийн төлөвлөлтийн ялгамжтай бодлого хэрэгжүүлэх чиглэлээр бэлтгэл ажлыг хангаж, хэрэгжүүлэх” гэж нэмэх зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллыгг Эдийн засгийн байнгын хорооны гишүүд дэмжсэн болохыг санал, дүгнэлтэд дурдав. Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Цогтбаатараас “Ашигт малтмалын тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5.6 дахь хэсэгт заасан компанийн хувьцааг Монголын хөрөнгийн бирж дээр Үнэт цаасны зах зээлийн тухай хуульд заасны дагуу бүртгүүлж, арилжаалах хуулийн хэрэгжилтийг бүрэн хангах” гэж тус тогтоолын төсөлд нэмж тусгуулахаар санал гаргасныг хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжсэн байна.

Эдийн засгийн байнгын хорооны дээрх санал, дүгнэлттэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Батжаргал төслийн нэртэй холбоотой санал хэлж, төрийн болон орон нутгийн өмчит аж ахуйн нэгжүүдийн үйл ажиллагааг үр ашигтай болгохын тулд олон нийтийн засаглалтай болгох чиглэлээр авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээг тодорхой заалт болгон төсөлд тусгах нь зүйтэй гэдэг байр суурийг илэрхийлсэн. Улсын Их Хурлын гишүүн М.Оюунчимэг төслийг баталснаар үүсэх ач холбогдлын талаар үг хэлэв. Ж.Бат-Эрдэнэ гишүүн төслийн зохицуулалтыг дэмжиж байгаагаа илэрхийлсэн бол Ц.Мөнх-Оргил гишүүн төслийн зохицуулалтыг дэмжиж байгаагаа хэлсэн. Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Бат-Эрдэнэ төслийн 2 дахь заалтыг “Ашигт малтмалын тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5.6 дахь хэсэгт заасан компанийн хувьцааг Монголын хөрөнгийн бирж дээр Үнэт цаасны зах зээлийн тухай хуульд заасны дагуу бүртгүүлж, арилжаалах хуулийн хэгэжилтийг бүрэн хангах” гэж нэмэхээр тусгасан талаар тодруулж, ажлын хэсгээс хариулт авав.

Ийнхүү Улсын Их Хурлын дээрх тогтоолын төслийн анхны хэлэлцүүлэгтэй холбогдуулан гишүүд асуулт асууж, хариулт авсны дараа үдээс өмнөх чуулганы нэгдсэн хуралдаан завсарлав. Үдээс хойших чуулганы нэгдсэн хуралдаан “Төрийн болон орон нутгийн өмчит хуулийн этгээдийг шинээр байгуулахыг түр хориглох, тэдгээрийн үр ашиг менежментийг сайжруулах тухай” болон “Аж ахуйн үйл ажиллагаанд оролцох төрийн оролцоог хязгаарлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолуудын нэгтгэсэн төслийн талаарх зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллуудын санал хураалтаар эхэлнэ гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийтэй харилцах газраас мэдээллээ.